Werkt men nog wel in een hogeschool in tijden van Corona? Ik dacht het wel!

Lies Dalemans, unitmanager Lerarenopleidingen Thomas More

Vreemd hoe sommige mensen in mijn omgeving denken dat ik geen werk meer heb, nu we bij Thomas More in online modus gegaan zijn. Het is niet omdat mijn auto al dagenlang thuis geparkeerd staat dat ik de afgelopen twee weken veel vrije tijd gehad heb. Integendeel.

Vragen zonder antwoorden

Even een korte schets: ik ben verantwoordelijk voor de lerarenopleidingen van Thomas More in Mechelen en Antwerpen en daarnaast volg ik ook wat dossiers op die voor onze hele regio – 10 000 studenten, 7 studiegebieden met bachelors en graduaten, een onderzoeksunit en 9 campussen- van belang zijn.

We voelden in de week van 9 maart geleidelijk aan dat er iets in de lucht hing. We spraken onderling over mogelijke oplossingen: meer online onderwijs en enkel praktijklessen, labo’s en sessies in kleine groepen op de campus en we puzzelden aan deze oplossingen. Maar dag na dag werd duidelijker dat onze oplossingen niet voldoende zouden zijn: alle activiteiten op de campus werden geschrapt. Die donderdagmiddag beslisten we om onze lesroosters de volgende weken te handhaven, maar alles om te bouwen tot online lessen. Behalve die sessies die zo praktijkgericht zijn dat ze niet online kunnen. Tegelijkertijd kwam van onze stagescholen in het basis- en secundair onderwijs steeds uitdrukkelijker de boodschap dat onze stagiaires niet meer konden komen. De scholen moesten immers alle externe bezoekers buiten houden. Dat gold dus ook voor ons. Veel vragen van studenten en collega’s was het gevolg: hoe moest het nu met die afgebroken stage? Hoe word ik als student beoordeeld? Hoe kunnen we als docent studenten beoordelen? Wat met die zij-instromers die net deze weken vrij genomen hadden op hun werk om stage te lopen in het onderwijs? Veel vragen dus en weinig antwoorden. We beslisten die donderdagmiddag ook om de volgende ochtend alle stages in lerarenopleiding stop te zetten, want de situatie veranderde elk uur en werd steeds onduidelijker. Studenten van andere opleidingen zoals verpleegkunde, media, architectuur konden hun stages wel verder zetten afhankelijk van de richtlijnen van het bedrijf. Dat weekend werd er hard gewerkt door groepjes collega’s. Voor sommige docenten had het leerplatform nog heel wat onontdekte mogelijkheden. Fijn om te zien hoe solidair collega’s mekaar ondersteunden en vooral hoe ze trachtten om hun studenten op de best mogelijke manier te ondersteunen in hun leerproces.

Studenten in het buitenland

Dat weekend kwamen ook steeds meer vragen binnen van studenten in het buitenland. Wat zouden ze doen? Stage en studie verder zetten of toch maar naar België komen? En ook hier weer: wat betekent dit voor mijn studie? Kan ik de extra kosten recupereren? Kan ik wel op tijd afstuderen? Zou ik toch nog wachten met een vlucht te boeken? Een druk weekend dus waarin het ook steeds duidelijker werd dat bepaalde landen hun luchtruim of grenzen zouden sluiten. Studenten in Madrid zagen hun studentenhuis leeglopen, studenten in Noorwegen hoorden dat de universiteit zou sluiten. Ook hier weer maakten we samen met de collega’s van het international office een stand van zaken op en hielden we nauw contact met de studenten en soms ook met hun ongeruste ouders. Dat weekend en de dagen erna, kwamen de studenten steeds meer naar huis. Enkelen geraakten niet meer tijdig thuis en zitten nu in Noorwegen of Tjechië. We houden contact via sms, Whatsapp of messenger. Ze zijn oké en volgen online les bij hun gastinstelling. Studenten die niet in Europa verbleven, waren eerst nog heel relaxed, maar daar kwam de afgelopen dagen verandering in. Men beschouwde de Europese studenten steeds meer als ‘virusbrengers’ en dus sloeg de gastvrijheid om. Zo waren onze studenten uit Nepal bijna twee dagen onderweg voor ze zondagnamiddag veilig en wel thuis waren. Een tussenstop van 15 uur ergens op een buitenlandse luchthaven is bang afwachten als je merkt dat zaken zo snel kunnen veranderen.

Contact houden met studenten

Ik dacht dat na die eerste hectiek en massale omschakeling de rust wel wat wou komen, maar tot nog toe ervaar ik dat niet zo. Steeds meer persoonlijke verhalen van studenten of collega’s die in hun familie-of vriendenkring volop geconfronteerd worden met het nieuwe virus. Maar ook: hoe houden we goed contact met onze studenten in online tijden? Verliezen we niemand uit het oog? We trachten door online chatsessies, berichtjes, Whatsappjes te laten voelen dat we samen deel uitmaken van een community.

Gedreven en ervaren collega's 

En de nieuwe vragen duiken al weer op: zal er ook nog online onderwijs zijn na de paasvakantie? Kunnen we dit academiejaar nog stage lopen in het basis-of secundair onderwijs? Is er een binnenlands alternatief voor mijn vroegtijdig afgebroken buitenlands traject? Ga ik na de paasvakantie nog terug naar het buitenland? Docenten worstelen met de vraag hoe ze kunnen/mogen examineren. Kunnen we in deze bijzondere tijden kiezen voor een andere examenvorm? Maar zal dat niet tot een heel aantal klachten leiden van onze studenten die het steeds meer gewoon zijn om de juridische weg te bewandelen als we niet volgens ‘de ECTS-fiche en de juiste procedure’ handelen? Kan ik de studenten binnenkort weer gaan beoordelen in de stage? Welke alternatieven hebben we als stagescholen lang gesloten blijven? Ook hier weer zoeken we oplossingen en komen we er samen wel uit. Zo schakelden we de afgelopen dagen onze laatstejaars lager onderwijs in als ondersteuning in de basisschoolklassen waar ze stage gaan lopen. Ze begeleiden online ieder één of meer leerlingen extra zodat de leerkracht de handen vrij heeft voor andere taken.

Ik ben ervan overtuigd dat het nog spannende weken worden met veel uitdagingen en onopgeloste vragen, maar ik zie zoveel gedreven, competente en fijne collega’s rond me heen dat ook dat weer zal lukken.

Lies Dalemans