T2030 is een vakoverstijgende projectweek voor de leerlingen van de derde graad ASO en Wetenschappen (193 leerlingen in totaal). De projectweek gaat door van 28 januari tot 1 februari 2019. De centrale vraag die we met de leerlingen willen beantwoorden is ‘Hoe Turnhout er in 2030 uit zou kunnen zien’.
Tijdens de eerste drie dagen zorgen we voor inspiratie. Via lezingen, workshops en activiteiten laten we externe medewerkers en collega’s vanuit hun expertise en vanuit verschillende domeinen (geschiedenis, architectuur, ruimtelijke ordening, lokale economie, mobiliteit, veiligheid, cultuur, diversiteit, solidariteit en armoede, ...) inhouden aanbrengen. De leerlingen noteren tijdens deze inspiratiedagen de voor hen meest belangrijke, inspirerende, innoverende en verrassende ideeën op hun dagklapper. Met deze ideeën gaan ze donderdag en vrijdag verder aan de slag (infra).
Met deze projectweek willen we de dagelijkse sleur in de school doorbreken. Door vak-, richting-, en jaaroverstijgend te werken creëren we een nieuwe dynamiek die leerlingen zal triggeren om op een andere manier betrokkenheid te voelen tot elkaar en tot de inhoud: iedereen mee met goesting. De thematiek van deze week is brandend actueel en in onze sterk gepolariseerde samenleving, meer dan ooit, maatschappelijk en pedagogisch relevant.
Een projectweek biedt ons ook als lerarenkorps de gelegenheid om samen te werken. Inhoudelijke expertise samenbrengen zodat alle stakeholders kunnen leren van elkaar is eigenlijk de evidentie zelf maar iets dat we tot op heden nooit hebben geprobeerd. Misschien kan een dergelijke projectweek de samenstelling van teams faciliteren.
Tijdens deze week ontvakken we de school. We breken met de klassieke structuur waarbij elke vakleerkracht zich concentreert op zijn of haar vakinhouden met zijn of haar klas. Leerlingen worden jaar- en klasoverstijgend in nieuwe groepen van 20 ingedeeld. Binnen deze groepen kiezen de leerlingen hun activiteiten van die dag: workshops, lezingen, labo's, educatieve wandelingen, interviews enzovoorts. Er zijn geen vaste klassen en geen vaste lokalen. De activiteiten vinden plaats binnen en buiten de schoolmuren. De thema's die aangehaald worden zijn vaak niet rechtstreeks terug te vinden in de individuele leerplannen aso, maar zijn wel maatschappelijk relevant, vandaar de nood om ze tijdens de projectweek expliciet te behandelen. Deze thema's zijn o.a. mobiliteit, integratie, ruimtelijke ordening, milieu en klimaat, ondernemen, patrimonium, diversiteit, armoede, smart cities enzovoorts.
De eerste drie dagen 'downloaden' de leerlingen informatie omtrent de uitdagingen voor de stad van de toekomst. Op donderdag 'processen' (verwerken en evalueren) ze de gedownloade gegevens. Op vrijdag is het tijd om hun voorstellen te 'uploaden': de leerlingen maken een maquette van hun ideale stad, en presenteren die aan hun leeftijdsgenoten, hun ouders, de leerkrachten, de experts en leden van het stadsbestuur.
Na de projectweek schrijven de leerlingen een visietekst voor Turnhout in 2030. Deze tekst wordt door een delegatie van de leerlingen officieel gepresenteerd en overhandigd aan het schepencollege van de stad.
Als school willen we het lef hebben om de klassieke paden te verlaten. Tijdens deze week ‘ontvakten’ we de school. We braken de klassieke structuur -waarbij elke vakleerkracht zich concentreert op zijn of haar vakinhouden met zijn of haar klas helemaal open. We lieten zien dat maatschappelijke problemen multidisciplinair gekaderd en aangepakt moeten worden om onze leerlingen beter voor te bereiden op hun verdere studies en of beroepsloopbaan. Het is bovendien verwonderlijk hoeveel vakoverschrijdende eindtermen (deels) gerealiseerd werden met dit project.
Tijdens de eerste drie dagen zorgden we voor inspiratie. Via lezingen, workshops en activiteiten lieten we externe medewerkers en collega’s vanuit hun expertise en vanuit verschillende domeinen (geschiedenis, architectuur, ruimtelijke ordening, lokale economie, mobiliteit, veiligheid, cultuur, diversiteit, solidariteit en armoede, …) inhouden aanbrengen. De leerlingen noteerden tijdens deze inspiratiedagen de voor hen meest belangrijke, inspirerende, innoverende en verrassende ideeën op hun dagklapper. Met deze ideeën gingen ze donderdag en vrijdag verder aan de slag.
Op die manier doorbraken we de dagelijkse sleur in de school. Door vak-, richting-, en jaaroverstijgend te werken creërden we een nieuwe dynamiek die leerlingen triggerde om op een andere manier betrokkenheid te voelen tot elkaar en tot de inhoud: iedereen was mee met goesting. De thematiek van deze week is nog steeds brandend actueel en in onze sterk gepolariseerde samenleving, leek die ons meer dan ooit, maatschappelijk en pedagogisch relevant.
Deze projectweek bood ons ook als lerarenkorps de gelegenheid om samen te werken. Inhoudelijke expertise samenbrengen zodat alle stakeholders kunnen leren van elkaar is eigenlijk de evidentie zelf maar iets dat we tot voor deze projectweek nooit probeerden.
- De leerlingen stelden een rapport samen met een overzicht van de inhoudelijke resultaten, ideeën en aanbevelingen, dat overhandigd werd aan het stadsbestuur. Het rapport kan u terugvinden in de bijlagen.
- De persploeg bracht over de verschillende thema’s van het project verslag uit en verzamelde foto’s en beeldmateriaal op de volgende website https://sites.google.com/hgturnhout.be/detelegraf/home
- Na het project werd van de deelnemende leerlingen een enquête afgenomen. 80 % van hen gaf daarbij aan dat ze veel geleerd hebben tijdens de projectweek. De meesten zijn zelfs van mening dat ze tijdens een projectweek meer leren dan tijdens een gewone schoolweek. 75% ervaart het klas- en richtingsoverschrijdend werken als een meerwaarde. Een ruime meerderheid van de leerlingen laat bovendien weten dat ze tijdens de projectweek liever naar school kwamen dan tijdens een gewone lesweek. Het volledige overzicht van de resultaten van deze bevraging kan u ook terugvinden in de bijlagen.
Een projectweek vergt veel voorbereiding. Bij ons gebeurde dit door een kernteam van 6 mensen. Gaandeweg groeide het uit tot een puzzel van inhouden, praktische zaken, contacten, plaatsen, tijdsafspraken, enz… Bij dit team groeide het besef dat dit duidelijk gecommuniceerd moest worden naar de andere collega’s die deze week mee moesten dragen voor 200 leerlingen.
Er werd een draaiboek gemaakt waarin alle gegevens werden verzameld. Dit draaiboek was vrij volledig, maar tegelijk moeilijk hanteerbaar voor buitenstaanders (mensen buiten het kernteam). Twee infosessies moesten hier duidelijkheid in brengen. Dit bleek onvoldoende. Ook met de goede wil van de collega’s liep er in de communicatie tijdens de projectweek wel eens iets mis. Daarom volgende aanbeveling.
Bij de totstandkoming van dergelijk project moeten meer en vroeger collega’s betrokken worden. Indien mogelijk is het werken met goed gecoördineerde teams een must. Zo krijg je een optimale organisatie met alle neuzen in dezelfde richting. Hoe dit in de praktijk eruit moet zien, is ook voor ons nog een uitdaging.
Materiaal
• Tijdens de projectweek toonden we de documentaire ‘Plannen voor plaats’. Een link naar een online versie van deze film kun je gratis aanvragen via de website van de Vlaamse Bouwmeester .
• Eén of meerdere versies van de documentaire ‘The Human Scale’ kunnen aangevraagd worden via Mooov .
• Voor de ontwikkeling van de maquettes kozen we voor een blinde kaart van de stad Turnhout op A1-formaat.
Je kunt hiervoor terecht bij de Dienst Ruimtelijke Ordening van je stad of eventueel ook bij het stadsarchief . Let op: printen op A1-formaat is niet zo goedkoop.
• Bij het stadsarchief kun je eveneens terecht voor fotomateriaal, filmpjes en historische kaarten. Dit materiaal kan gebruikt worden voor het scheppen van een geschiedkundige context. Elke gemeente heeft in het verleden immers keuzes gemaakt die vandaag nog steeds een onvermijdelijke (en vaak onomkeerbare) impact hebben op het stedelijke weefsel.
• Specifiek materiaal voor het ontwerpen van de maquettes kan gehaald worden bij een speciaalzaak. Wij maakten gebruik van: piepschuim, boetseerklei, gekleurd papier, hout, enz. Deze materialen zijn daar niet goedkoop, maar eventueel kan de eigen schoolwinkel ook leveren.
Enkele, meer voor de hand liggende materialen, kunnen door de leerlingen zelf worden meegebracht. Denk hierbij aan scharen, plakband, touw, enz.
• Voor elke leerling bestelden we een balpen met logo van de projectweek.
• Enkele algemene materialen: enveloppes, papier, duimspijkers…
Infrastructuur
• De meeste activiteiten kunnen plaatsvinden in een klaslokaal dat is uitgerust met een computer, beamer en bord.
• Voor de vertoning van de documentaire en twee grotere lezingen weken we uit naar de nieuwe concertzaal van de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans, op de site van Turnova .
Voor de verplaatsingen die leerlingen in de stad moeten maken, voorzie je best enkele (school)fietsen