November startte voor mij met een interessant leerproces vanuit een antroposofische invalshoek. Ik volgde een workshop broodbakken. Antroposofie en brood? Zeg niet zomaar brood tegen "honingdesembrood".
Brood voor de toekomst
De workshop begon met een geschiedenisles over de evolutie van het brood. Dat we 30.000 jaar geleden gewoon kauwden op graankorrels, daar had ik nooit bij stilgestaan. Het leek me wel een logische evolutie dat er uit het kauwen van graankorrels een soort broodpap ontstond waarmee men later dikke ronde koeken bakte. Pas in 1500 VC ontdekte een Egyptische slaaf bij toeval dat brood kon rijzen. Hij had een brood gebakken met een restje broodpap dat zuur was geworden. Toeval was de basis voor het verder experimenteren met zure broodpap. Dit was de basis voor zuurdesembrood.
Voor de verdere evolutie van het brood maak ik een grote sprong van de middeleeuwen naar de 19de eeuw en de ontdekking van de gist zoals we die nu kennen. Samen met de industriële revolutie zorgt dit voor de industrialisatie van ons dagelijks brood.
Binnen de huidige tijdsgeest van (technologische) versnelling vond mijn lesgever, biobakker met pensioen, het nodig om op zoek te gaan naar een vernieuwde broodcultuur. Zijn bakkerservaring en durf om te experimenteren, leidden tot zijn 'brood voor de toekomst' of 'honingdesembrood'.
Leer(R)evolutie
Het bakken van mijn eigen 'brood van de toekomst' zette me aan het denken. Op welke manier kunnen wij als leerkracht door onze ervaring een verschil maken voor de huidige en toekomstige generatie leerlingen? Hoe leer je als leerling, leerkracht of als mens? Waarin onderscheiden we ons van elkaar? Jeroen Busscher beschrijft onze leeropdracht voor de 21ste eeuw in zijn vlog als volgt: focus op het leervermogen en ondersteun het leerproces!
Mijn eigen leer(r)evolutie heeft me, vanuit de praktijk, de nodige inzichten bijgebracht bij wat leren vandaag inhoudt. Eén van de meest waardevolle momenten bij deze evolutie, haalde ik uit mijn opleiding schoolontwikkeling bij het opleidingsonderdeel 'profilering'. Tijdens deze lessen, namen we ons eigen leerproces grondig onder de loep.
Hoe leer ik zelf en hoe ga ik te werk, wanneer ik mezelf iets nieuws aanleer?
Wanneer er bijvoorbeeld aan jou gevraagd wordt om in de klas met leervormen te experimenteren, hoe reageer je dan?Misschien interesseert het je helemaal niet of heb je hier helemaal geen zin in? Of net andersom: je vindt het spannend en je bent fier op jezelf wanneer je het kan.
Ervaring + durf = onderwijsvernieuwing
In tijden van onderwijsvernieuwing, beschouw ik het als een essentiële reflectie voor leerkrachten: neem je eigen leerproces opnieuw onder de loep. Wanneer je bereid bent om voorbij te gaan aan 'in onze tijd', opent zich een deur om het leerproces van de leerlingen in de klas te begeleiden. Stel je voor dat je zelf op de schoolbanken zou gaan zitten van de 21ste eeuw. Hoe zou dit aanvoelen?
Meer en meer kom je tot het inzicht dat leren een heel individueel proces is, dat afhangt van interesse, talenten, intrinsieke motivatie, ... Zijn wij, leerkrachten, bereid om dit individuele en gedifferentieerde leerproces in onze klas tijdens onze les te laten gebeuren? Kunnen wij de coach zijn, die veel leerlingen vandaag broodnodig hebben, vertrekkende vanuit ons eigen leerproces?
Combineer je onderwijservaring en je durf om te experimenteren en creëer het onderwijs van de toekomst. Ga je mee de uitdaging aan?
Francess Dhaene is ook de auteur van de blog LeonardoLeerLabo en organiseert binnenkort een leerlabo, meer daarover hier.