'Goed bezig!' - een disruptief leerprogramma dat het onderwijs makkelijk kan implementeren

Het initiatief

Leerkracht tweedekansonderwijs Nik Lippens wil disruptief zijn binnen het onderwijs met een maatschappelijke impact. Met de 'disruptive design method', gericht op sociale verandering, ontwikkelde hij Goed Bezig!, een onderwijsprogramma dat kan worden geïmplementeerd in het huidige systeem. Het Goed Bezig! project is een pedagogisch programma, waarbij jongeren, begeleid door leerkrachten en bijgestaan door middenveldorganisaties en bedrijven, sociale uitdagingen aanpakken en al doende de nodige 21st century skills leren, zoals creatief denken, samenwerken, kritisch denken, zelfregulering, probleem oplossend denken, communiceren, digitale tools gebruiken en implementeren, sociale en culturele vaardigheden,...

De vernieuwing

Wat dit project zo bijzonder maakt: alle actoren binnen de maatschappij helpen mee: bedrijven, organisaties, scholen, verenigingen, overheid, burgers, ouders...
Bovendien kan het onderwijsprogramma geïmplementeerd worden in het huidige onderwijssysteem. Op deze manier kan een school nu al de transitie naar de school van de toekomst maken. Door het' design by doing'-proces worden innovatieprocessen opgestart binnen de school zodat leerkrachten en het schoolteam vertrouwd raken met deze technieken om dit dan in een verder traject toe te passen op onderwijsvernieuwing binnen de pedagogie van Community Service Learning.

Waarom en hoe?

We moeten onszelf de vraag durven stellen hoe wij onze jongeren het best kunnen voorbereiden op een toekomst die aan duizelingwekkende snelheid verandert en prangende uitdagingen voorschotelt. Onze leerlingen dienen het heft in eigen hand te nemen, naar de maatschappij toe te stappen en te tonen dat ze, met wat zij belangrijk vinden, willen en kunnen bijdragen aan die maatschappij.

Ik ben op het idee gekomen om te vertrekken vanuit erkenning, want jongeren die hun stem laten horen en actie ondernemen om van deze wereld een betere plek te maken voor iedereen, die zijn 'Goed bezig!'. Van daaruit ben ik gaan bouwen. Ik heb gekeken naar wat ik zelf wou en kon doen. Ik kan, moet zelfs, maatschappelijke relevantie koppelen aan mijn lesgebeuren. Ik bedacht dat ik hen moest laten ondernemen en laten doen wat voor hen belangrijk is. Zij staan centraal, zelfregulerend! De leerkracht, het leerkrachtenteam of het schoolteam is coach, facilitator en projectmanager. En gaandeweg kijk ik welke leerplandoelstellingen ik kan koppelen aan wat ze doen.

En door de samenwerking met bedrijven, verenigingen en overheden waren zij in staat om fantastische dingen te realiseren.

Het hele proces start bij de kernvraag 'Waarom?'. De eerste vraag van de teach-the-teacher workshop en van de workshop met de leerlingen is 'Wat ligt je nauw aan het hart en waarom?' Van hieruit vertrekt het leer- en innovatieproces en dat zorgt voor een heel andere dynamiek!

Resultaten

Het is een katalysator en werkt zeer empowerend. De leerlingen ontdekken hun 'superpowers' en vormen zeer krachtige teams. Leerlingen en leerkrachten gaan samen op ontdekking en leren fantastische dingen. En bovendien staan ze er niet alleen voor, maar worden ze vanuit verschillende hoeken uit de maatschappij bijgestaan. Het mooie aan dit leerproces is dat het zeer zinvol is met een grote maatschappelijke impact.

Hier enkele voorbeelden:

Twee leerlingen zetten een inzameling van speelgoed op voor de Helpende Hand in Diksmuide, een organisatie die speelgoed verdeelt onder weeskinderen en kansarme gezinnen. Ze organiseren de actie en gaan ook zelf als vrijwilliger helpen om dat speelgoed te sorteren, controleren en poetsen. Een andere leerling, vroeger doof, maar door een cochleair implantaat horend, organiseert een voetbalwedstrijd met de Dove Duivels, supporters, een barbecue en fuif met als doel de horende en niet-horende cultuur bij elkaar te brengen. Er zijn ook acties waar er onderzoeken aan gekoppeld worden en waar er innovatieve producten ontwikkeld worden, zoals een app om kansarme kinderen en gezinnen te ondersteunen om gezond te eten en ziekenhuisattributen die kindvriendelijk gemaakt worden zodat ze het welzijn van de kinderen verhogen en hun genezingsproces versnellen.

De samenwerking met actoren binnen de maatschappelijke vijfhoek (scholen, organisaties, overheid, bedrijven, vrijwilligers) zorgt ervoor dat ze in staat zijn om dit op zeer korte tijd te realiseren.

Dat zijn ongelooflijke leerprocessen. Op die manier stimuleer je maatschappelijke impact, burgerschap en realiseer je je leerplandoelstellingen.

Tips & tricks

Doe, wees creatief, durf het omdraaien. Hou je niet vast aan het systeem, kom er los van en gebruik die structuur om het in jouw voordeel te laten werken. Zet partnerschappen op en maak de koppeling tussen sociaal, economisch en duurzaam. Gebruik hiervoor de sustainable development goals als leidraad (SDGs - duurzame ontwikkelingsdoelstellingen - www.sdgs.be).

Comments

Je moet ingelogd zijn om te kunnen reageren