Studiedag innovatief STEM onderwijs

Wat hebben auto’s, sterren en algen gemeen? Slotevent van STEM@school 

Plenum 1 (9.45 - 11.00 uur): STEM Integration in K-12 Education: Status, Prospects, and an Agenda for Research

Alfred L. Hall, Ph.D., Assistant Dean, College of Education, The University of Memphis

This presentation will provide an overview of the national report, STEM Integration in K-12 Education: Status, Prospects, and an Agenda for Research. The overview will describe the ongoing debate and dialogue in the U.S. about the presence of integrated STEM education in K-12 classrooms, as well as student access to such educational opportunities. This debate is often characterized between the preference of “STEM for ALL” or specialized STEM schools for students with demonstrated abilities and interest in STEM. Additionally, the presentation will highlight several recommendations from the national report that are intended to foster ideas and conversations regarding integrated STEM research, outcomes for students, program design and assessment. Specific examples from two, integrated STEM schools in Memphis, Tennessee will be shared, as well.

Koffiepauze (11.00 - 11.15 uur) in de foyer van aula Max Weber (Parkstraat 51, 3000 Leuven)

Plenum 2 (11.15 - 12.30 uur): Wat auto’s, sterren en algen gemeen hebben: vijf vragen over (i)STEM

voorzitter: Prof. dr. Wim Dehaene, KU Leuven
sprekers: Prof. dr. Mieke De Cock, KU Leuven en dr. Heidi Knipprath, KU Leuven

We worden steeds meer geconfronteerd met maatschappelijke en technologische problemen. Om jongeren meer inzicht te bieden in de verschillende aspecten van alle STEM-disciplines en in de relevantie van STEM bij het zoeken naar een oplossing voor deze complexe problemen, werd vier jaar geleden het project STEM@school opgestart. Het ontwikkelen en het uittesten van leermateriaal voor geïntegreerd STEM-onderwijs in Vlaamse secundaire scholen stonden centraal in dit project. Tijdens deze lezing beantwoorden we vijf vragen over geïntegreerd STEM-onderwijs: waarom, wat, wie, waar en wanneer. Tot slot blikken we terug op vier jaar STEM@school en wat we hieruit geleerd hebben.

Broodjesmaaltijd van 12.30 tot 13.15 uur in de foyer van aula Max Weber (Parkstraat 51, 3000 Leuven) (inbegrepen in de prijs)

13.15 - 14.00 uur: KEUZERONDE 1

1.1 Leermodules van iSTEM: Presentatie over de modules ‘Zelfrijdend wagentje door de groene golf’ en ‘Passief huis’

Jolien De Meester, KU Leuven en Leen Goovaerts, KU Leuven

Ontwerpgebaseerd onderzoek vormt een essentieel luik van STEM@school. Onderzoekers gingen met interdisciplinaire teams van STEM-leerkrachten aan de slag om leermiddelen te ontwikkelen die expliciet de link leggen tussen de verschillende STEM-domeinen volgens de pijlers van STEM@school. In deze sessie wordt de verwerking van de pijlers van STEM@school in het leermateriaal geïllustreerd en onderbouwd aan de hand van twee leermodules. Zo krijgt u als deelnemer inzicht in mogelijke conceptuele linken tussen de STEM-vakken en een onderzoeksgebaseerde manier om die expliciet te maken.

De module 'Zelfrijdend wagentje door de groene golf' voor het derde jaar Secundair Onderwijs gaf de aftrap van STEM@school. De uitdaging die centraal staat is: ‘Laat een zelfgebouwd wagentje in één beweging een groene golf door rijden.’ De module bestaat uit vier grote experimenten die voortschrijdend inzicht en vaardigheden van leerlingen vereisen in analyse (eerstegraadsfuncties), kinematica 1D en programmeren.

De module 'Passief huis' werd ontwikkeld voor leerlingen van het tweede leerjaar van de tweede graad Secundair Onderwijs en wordt bij voorkeur in het tweede semester geïmplementeerd. De centrale uitdaging van de module is het ontwerpen en bouwen van een passief huis. Daarnaast wordt een zonneboiler ontworpen. Het water dat opgewarmd wordt door de zonneboiler, dient als vloerverwarming voor het huis. Bijgevolg moet de temperatuur in het huis door de leerlingen gestuurd worden met een on/off-regeling.

In de sessie worden beide leermodules voorgesteld en hun expliciete linken met de leerplannen besproken. Daarnaast wordt er gewezen op de stukken waarin de visie en didactiek van STEM@school zeer prominent naar voor komen in het leermateriaal.

1.2 Resultaten uit het onderzoek: Het effect van een geïntegreerde STEM-didactiek | STEM@school

voorzitter: Prof. dr. Peter Van Petegem, UA
sprekers: Haydée de Loof, UA

STEM@school heeft als doel om studenten warm te krijgen voor STEM, maar ook om hun prestaties op STEM-gerelateerde vakken te verhogen. Positievere attitudes, betere motivatie, en toegenomen cognitieve capaciteiten zouden studenten stimuleren om vaker voor een STEM-richting te kiezen in het hoger onderwijs. Om na te gaan of STEM@school in die opzet slaagt, werden ongeveer 1 000 leerlingen gedurende twee jaar gevolgd. Deze grootschalige studie onderzoekt aan de hand van een quasi-experimenteel design de effectiviteit van een geïntegreerde STEM-didactiek op de cognitieve prestaties én affectieve uitkomsten van leerlingen in het secundair onderwijs aangaande STEM. De participanten (N= 979, leeftijd = 14-15) volgden les in 38 verschillende scholen (waarvan 26 experimentele en 12 controlescholen), en beantwoordden voor het cognitieve gedeelte online toetsvragen die peilden naar onderzoeksvaardigheden, fysicakennis en –toepassingsvaardigheden, wiskundekennis en –toepassingsvaardigheden, het kunnen hanteren van technologische concepten en het kunnen oplossen van integratievragen. Voor het affectieve gedeelte werd er gepeild naar verschillende attitudes en motivatie aangaande STEM. De data werden met multilevelanalyses onderzocht, en de resultaten hiervan worden op deze studiedag besproken.

14.00 - 14.45 uur: Speeddating

Deelnemers stellen vragen aan:
-directies en leerkrachten die materiaal ontwikkeld en geïmplementeerd hebben;
-onderzoekers.

Koffiepauze (14.45 - 15.00 uur) in de foyer van aula Max Weber (Parkstraat 51, 3000 Leuven)

15.00 - 15.45 uur: KEUZERONDE 2

2.1 Leermodules van iSTEM: Presentatie over de module ‘Sterrenkunde als een ‘gateway science’ naar STEM(@school)’

Prof. dr. Mieke De Cock, KU Leuven

Eén van de hoofddoelstellingen van STEM@school was het ontwerpen en implementeren van interdisciplinair leermateriaal voor leerlingen secundair onderwijs. Met het oog op het verhogen van de relevantie van STEM-leerinhouden werd bij het ontwerp van deze leermodules vertrokken vanuit 5 basispijlers: we leggen de focus op integratie van leerinhouden uit verschillende disciplines; de leermaterialen zijn gecentreerd rond een centraal ‘real world’ probleem; leerlingen onderzoeken en ontwerpen zelf en doen dat in samenwerking met medeleerlingen. Daarenboven werd in de ontwikkeling van de leermaterialen sterk rekening gehouden met resultaten uit vakdidactisch onderzoek in de afzonderlijke disciplines.

Voor de derde graad werden verschillende modules ontwikkeld. In deze presentatie stellen we het materiaal rond dubbelsterren voor: leerlingen krijgen echte meetresultaten van de Vlaamse Mercator Telescoop en verwerken die met behulp van python (programmeertaal) om iets te leren over de Kepleriaanse baan en massa van een dubbelster.

Tijdens de presentatie stellen we de module voor. We zullen daarbij vooral aanhalen hoe de onderliggende pijlers in de leermaterialen verwerkt zijn.

 

2.2 Resultaten uit het onderzoek: Rol van de leerkracht in STEM-onderwijs

voorzitter: Prof. dr. Peter Van Petegem, UA
sprekers: Lieve Thibaut, KU Leuven en Annemie Struyf, UA

Deze sessie bestaat uit twee delen. Eerst wordt op basis van kwalitatieve data (observaties, focusgroepen) een overzicht gegeven van de rol die de leerkracht speelt in het optimaal stimuleren van de motivatie en het engagement van leerlingen t.a.v. STEM-onderwijs. Gebaseerd op onderzoek uitgevoerd in scholen betrokken bij STEM@school, zal enerzijds besproken worden welke elementen in de motivatiestijl van de leerkracht van belang zijn en welke elementen uit de leeromgeving anderzijds.

In het tweede deel worden onderzoeksresultaten gepresenteerd over de invloed van attitudes van leerkrachten t.o.v. geïntegreerde STEM enerzijds en schoolcontext-factoren anderzijds op klaspraktijken tijdens geïntegreerde STEM. Resultaten over het verband tussen attitudes, school context en klaspraktijken zijn gebaseerd op een bevraging bij 244 iSTEM-leerkrachten. In de sessie wordt een overzicht gegeven van de variabelen, zowel op leerkracht- als schoolniveau, die een bepalende rol spelen bij de succesvolle implementatie van geïntegreerde STEM en worden suggesties gedaan om deze implementatie te verbeteren.
 

Voor meer info over STEM@school, zie http://www.stematschool.be/nl/

 

Doelgroep

Leerkrachten, directies, graadcoördinatoren, lerarenopleiders, beleidsmakers, ondersteuners, pedagogische begeleiders, inspectie, organisaties die met schoolvernieuwing bezig zijn én onderzoekers.

Praktisch

De code van deze studiedag is 17/STM/018
Deze studiedag vindt plaats op 28-05-2018 in KU Leuven, Parkstraat 51, 3000 Leuven. 
Jouw bijdrage: 46 EUR.

Drank, broodjesmaaltijd en digitale syllabus inbegrepen in de prijs.

Schrijf je hier in voor deze studiedag

 

KU Leuven

Parkstraat 51, 3000 Leuven België